Het koningslied heeft ons nu al verenigd. Eerst was er geen lied, daarna wel, toen weer niet en nu weer wel. Dat hebben we met zijn allen gedaan. Eerst hebben we de tekst samen geschreven en daarna helemaal afgebrand. Naar de hysterische wetten van twitter en facebook.
Dat het lied eerst niet doorging, zouden we weten ook. Het was afgelopen zondag het hoofdonderwerp van het achtuurjournaal, ons eigen venster op de wereld. Sacha de Boer was blij dat ze nog even meedoet, zij mocht dit nationale hoogtepunt presenteren. Ze deed dit vorstelijk, met de allure van de koningin die binnenkort aftreedt.
Vooral de tekst van het koningslied moest het de dagen ervoor ontgelden. Taalman Wim Daniëls maakte er donderdag hilarisch gehakt van. ‘Ondermaats, een aanfluiting.’
Die tekst was slecht, maar wel begrijpelijk: veel leeuwen, regen en wind, en stamppot.
Ik denk dat juist die begrijpelijkheid de fout was.
Een lied maken is voor vaklui. Dat kan niet iedereen, zeker niet als we dat samen doen. Monarchie is niet democratisch, democratisch een koningslied schrijven gaat niet. Voor zo’n lied lijkt me hermetische poëzie het best: ondoorgrondelijke, ontoegankelijke taal. Niemand die het begrijpt, niemand die erover valt. Misschien zou Johan Cruijff zeggen: ‘Wie het niet snapt, hep ook geen kritiek.’
Het beste voorbeeld is ons volkslied. Wat zingen we dat graag mee bij het Nederlands elftal of als Sven Kramer weer eens heeft gewonnen. (Het leukst is als iemand voor het eerst wint, die gaat bij het Wilhelmus steevast huilen.)
Wie van die meezingers weet waarover het Wilhelmus gaat? Juist. Houden zo. Niet alles hoeft begrijpelijk te zijn. Ik ben geen lid van het Republikeins Genootschap, maar monarchie en koningshuis zijn onbegrijpelijk. Daar hoort een onbegrijpelijke tekst bij. Ook koning Willem-Alexander verdient een onbegrijpelijk lied. Dat onbegrip verenigt ons volk.
Zou iedereen weten wie Wilhelmus van Nassouwe was?