Gisteren werd het nieuwe kabinet door de koning beëdigd, met daarna de feestelijke bordesscène, voor de foto’s in de kranten. Volgens oud-minister Wiegel de leukste dag van het ministerschap, daarna is het aanpoten, tot de op een na leukste dag: de laatste dag van het ministerschap. Voor de beëdiging moest voor vier ministeries een prangende hiërarchische kwestie worden opgelost.
Wij Nederlanders weten allemaal wat van-voor is. Als een product in een winkel van 1 euro tijdelijk wordt aangeboden voor 50 cent, zijn we er als de kippen bij. Voor is dus aantrekkelijker dan van. In de politiek is dat niet zo. Vier ministeries krijgen twee ministers, dus twee bazen. Zo krijgt het ministerie van Justitie en Veiligheid Ferdinand Grapperhaus als minister van Justitie en Veiligheid en Sander Dekker als minister voor Rechtsbescherming. Maar wie is nu eindverantwoordelijk? Dat wordt de van-minister, Grapperhaus, is besloten. Dat geldt ook voor de drie andere ministeries, de van-ministers zijn eindbaas, zoals ik het een van mijn zoons weleens heb horen zeggen. Uiteraard zijn zij weer ondergeschikt aan premier Mark Rutte, de totale eindbaas.
Voor de speciale tv-uitzending van beëdiging en bordesscène ben ik eens goed gaan zitten. Ik heb gespeurd naar vingerwijzingen voor de toekomst om politieke voorspellingen te kunnen doen.
Twee relatief jonge CDA’ers vielen me op. Allereerst Hugo de Jonge (40), een van de drie vicepremiers en minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Vrouwen klagen er vaak over dat zij te maken krijgen met andere journalistieke criteria dan mannen, hun kapsel of kleding lijkt belangrijker dan hun talenten en capaciteiten. Welnu, De Jonge krijgt tot nu toe een vrouwenbenadering. Eerst horen we dat hij gek is op mooie, aparte schoenen. Daarna gaat het over politiek. Hugo vindt dat (nog) niet erg. Tijdens de beëdiging droeg hij ‘normale’ zwarte schoenen. Maar voor de bordesfoto kon hij zich niet inhouden. Ondanks de ongeschreven regel de koning niet te overschaduwen met opvallende kleding, had hij, als vicepremier naast de koning poserend, zeer blitse schoenen uitgezocht, wat de sociale media deed ontploffen.
Hoe gaat dit verder? Wordt hij een schoenenrolmodel met veel volgers? Of gaat het hem de keel uithangen en wil hij binnenkort niets meer over schoenen horen?
En dan was er Wopke Hoekstra, minister van Financiën, ondanks zijn 42 jaar al lid van de Eerste Kamer geweest, maar toch fris, tikje eigenzinnig, en een belofte voor de toekomst, menen ingewijden. Hoekstra maakte eerder deze week in korte interviews een aangename indruk. Een flinke kerel met een rijzige gestalte, die gisteren zijn standvastigheid benadrukte door in cowboyhouding de eed af te leggen en voor de camera te poseren. Een staande uitvoering van het zogeheten manspreading, waarover sommige vrouwen de laatste tijd klagen: de wijdbeens zittende mannen in bus en trein, die vrouwen letterlijk en figuurlijk kleiner maken. Na de beëdiging zag ik Hoekstra naast de toch al kleine minister Ank Bijleveld staan, die daardoor tot nietigheid was gedoemd.
Het zou mij niet verbazen als wij Wopke Hoekstra ooit terugzien als totale eindbaas. Zelf zou hij zich niet snel zo noemen. Voor hem als gelovig mens verblijft de totale eindbaas ver boven ons simpele stervelingen.