Geen grote terugblik hier, maar een paar gedachten. Want wat voor jaar we hebben gehad, hoort u op oudejaarsavond van Youp van ’t Hek. Die mag voor de negende keer het jaar uitluiden met een snedige voordracht. Ik hoop dat hij op dreef is en gun de kijker alle lol, maar ik sla Youp over. Hij predikt de onburgerlijke levensopvatting, maar ik vind hem de burger zelve, met zijn Buckler en Ikea. Pluk de dag, dat is Youp. Niks mis mee, maar dat te erkennen is vast te burgerlijk voor deze zelfverklaarde vrijgeest.
Waar is-ie trouwens gebleven, de burger met zijn burgerlijkheid? Die hoor ik nooit meer in het maatschappelijk debat. Er was een tijd dat er niets ergers over je gezegd kon worden. Je kon beter crimineel zijn dan burgerlijk. Misschien waren Henk en Ingrid van Wilders de opvolgers van deze burgers. En hebben zij weer plaatsgemaakt voor de gewone, normale Nederlander van Rutte. Woorden, etiketten.
Viel er voor u nog iets te plukken dit jaar? Financieel bijvoorbeeld? Heeft u misschien bitcoins? Een raadsel voor mij, die luchtledige munten. Wat ik ervan begrijp is dat je bitcoins moet maken, delven zelfs, met liefst zo veel mogelijk computers. Dat gebeurt in fabriekshallen, waar het stroomverbruik dat van hele landen benadert. Hoe is dat te rijmen met klimaatverdragen en energieakkoorden? Modern, zo’n munt, vindt menigeen. Mij doet het meer denken aan de eindeloos draaiende en stampende machines van de Industriële Revolutie. Een schrijver die het goed doet in deze decemberdagen, Charles Dickens, beschreef daar de uitwassen van.
Nog drie jaar en we zijn van hem af: Trump. Als hij tenminste niet herkozen wordt. Al na een maand van zijn presidentschap was ik Trumpnepnieuwsmoe. Ik beloof u dat ik in volgende stukjes niet meer over hem begin. Waarom ik dat nu toch doe, komt door een opmerking van een jongetje van 9 jaar in de Volkskrant. Op de vraag wie hij een dagje zou willen zijn, antwoordt het mannetje: ‘Donald Trump. Ik haat hem, maar ik wil wel weten hoe hij denkt.’ Ik denk te weten wat papa en mama van Trump vinden.
Dit heet een periode te zijn van turen naar lichtjes, introspectie met een glaasje erbij, en kokkerellen, met de keuken als middelpunt van het bestaan. Al deze elementen kwamen samen in mijn krant, in een advertentie voor een keuken. Die keuken kost een lieve cent. De koper moet daarom het idee hebben dat hij meer dan een oven en aanrecht in huis haalt. Dat gebeurt met quasifilosofische aanbevelingen. Die keuken geeft mij namelijk ‘de vrijheid om te koken zoals ik leef. En te leven zoals ik kook.’ Al dagen koekeloer ik diepzinnig naar de lichtjes in mijn burgerlijke kerstboom. Hoe leef ik eigenlijk? Hoe kook ik? Wil ik leven zoals ik kook? Of koken zoals ik leef? Wie… wie ben ik? Koop dan die keuken, dan weet je het, hoor ik u roepen. Dan verdient u toch meer dan ik, want die keuken kan ik niet betalen.
Over deze en andere intrigerende vragen buig ik mij in 2018. U wens ik veel plezier met Youp als u kijkt en voor het nieuwe jaar alle goeds: geluk, gezondheid, bitcoins, wat u wilt. Van één mevrouw in het bijzonder wil ik graag weten hoe het haar dit jaar is vergaan. Een jaar geleden vertelde ze op tv dat ze erg tegen 2017 opzag, ze had niks met oneven jaren. Misschien dat de tv haar opnieuw weet te vinden.
Op naar een even jaar, ik spreek u in 2018 graag weer.