Wat hebben we een hoop nieuws tegenwoordig. Soms duizelt het mij, het ene moment is er nieuws, tien seconden later is er nieuwer nieuws, even later ingehaald door het nieuwste nieuws. Daar kan het nieuws niks aan doen, nieuws denkt niet na, heeft geen mening en blijft zich onverstoorbaar aandienen. De ene primeur hebben we nog niet gehad of de andere scoop wordt over ons uitgestort. Ook deze week weer. Het aftreden van VVD-minister Halbe Zijlstra, plagiaat van oud-minister Vermeend (PvdA), kunstenaar Luceberts foute oorlogsverleden, de aftocht van de Zuid-Afrikaanse president Zuma, seksfeestjes van Oxfam, de strafzaak Holleeder, FvD-kamerlid Theo Hiddema over ‘IQ en volkeren’, een racistische schietpartij in Italië, de zoveelste schietpartij op een school in de VS, het donordebat, het referendumdebat, de dood van oud-premier Ruud Lubbers, matchfixing door schaatscoach Jillert Anema. Enzovoort. Om ‘gebruikelijke’ onderwerpen, items, als de ellende in het Midden-Oosten, de kameraden Trump en Poetin en de laatste aardbeving in Groningen maar even buiten beschouwing te laten.
Om ons extra te overtuigen van het gewicht van al dat nieuws hebben de boodschappers uit de schatkamer van de taal een serieus begrip opgediept, afgestoft en klaargemaakt voor gebruik: historisch. ‘Historisch’ wordt overal bijgesleept, het is onontkoombaar, ook in de journaals en de praatprogramma’s. ‘Historisch’ lijkt een excuus aan de kijker: sorry dat wij u met al dat nieuws lastigvallen, maar weet wel dat u getuige bent van iets wat de geschiedenisboeken zal halen. Gek genoeg, maar helemaal volgens de taalkundige mode van vandaag, wordt daar af en toe een bijwoord aan toegevoegd: redelijk historisch, tamelijk historisch. Alsof historisch soms maar een beetje historisch is. Ook in de mode is ‘dramatisch’, of ‘behoorlijk dramatisch’.
Bij uitstek historisch en dramatisch zijn de Olympische Winterspelen. Noord- en Zuid-Korea kwamen bij de historische openingsceremonie onder één vlag het stadion binnen, waarna op de tribune president Moon Jae-in van Zuid-Korea en Kim Yo-jong, de zus van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un, elkaar een historische handdruk gaven. Die zus had een groot aantal Noord-Koreaanse cheerleaders meegenomen. Dat vind ik vreemd, ik dacht dat de Noord-Koreanen zich vol walging zouden afkeren van zo’n typisch Amerikaans fenomeen.
De Nederlandse sportieve prestaties bij de Spelen zijn historisch goed, op een enkele dramatische teleurstelling na. Emoties te over, de tranen zijn niet van de lucht. Aan emoties zijn we gewend, op de Nederlandse tv struikelen we erover. Dat geldt niet specifiek voor sporters en vrouwen, ook bij ‘gewone echte mannen’ kijken we er niet meer van op. Ik zag deze week Halbe Zijlstra, Eva Jinek en een van haar gasten tranen wegpinken, al eerder werd Camiel Eurlings in zijn historische excuusinterview in de NRC snotterend opgevoerd.
Helaas blijven er macho’s over. Op de Spelen geen tranen bij ‘mooiboy’ Kjeld Nuis (voor Koreanen: Sjel Nie), hij stond met goud om zijn nek heel vrolijk en met droge ogen het favoriete nummer van CDA-leider Buma mee te zingen. Ook geen tranen bij Sven Kramer na zijn mislukte 10.000 meter. Op die afstand gaat hij de boeken in met de foute wissel op de Olympische Spelen van Vancouver, die niet alleen historisch maar ook dramatisch is.
Ik eindig deze historische beschouwing met een verhaal uit Overijssel. Dat is van een week geleden, dus u bent het misschien allang weer vergeten. Vorige zaterdag ging de eerste Nederlandse (gouden) medaille naar Carlijn Achtereekte. Een prachtige naam, als uit de roman Bint van Bordewijk. Carlijn komt uit het dorp Lettele, bij Deventer. Net als koe Hermien, die twee maanden geleden de benen nam voordat de slager haar tot zich riep. In de bossen bij Lettele was zij haar belagers voortdurend te slim af en genoot zij van de vrijheid. Vorige week zag zij haar dorpsgenote Carlijn de 3000 meter winnen. Hermien zag dat het goed was, had ook voor zichzelf vertrouwen in een goede afloop en gaf zich na een historische bosvakantie over aan haar jagers. Die stuurden haar niet voor een dramatische tocht naar het slachthuis maar voor een onbezorgde oude dag naar het koeienrusthuis. Sprookje? Nee hoor, historisch. Fijn dorp, Lettele.
Blijf nieuwsgierig, doe mee en geniet, lieve lezers, we leven in een bijzondere tijd. Zoals u weet was vroeger alles beter. Maar niet zo historisch als nu.